آناتومی جلد کتاب

آناتومی جلد کتاب: آیا می دانید یک کتاب چگونه تولید می شود؟ مراحل آماده سازی کتاب برای چاپ چیست؟ چگونه کتابی بنویسیم و چاپ کنیم؟ اقدامات لازم برای چاپ و انتشار کتاب چیست؟ چاپ کتاب به چه شکل انجام می شود؟ جلد کتاب چیست؟ اجزای جلد کتاب چیست؟ چگونه یک جلد کتاب برتر طراحی کنیم؟ مبانی طراحی جلد کتاب کدام است؟ جلد کتاب خوب چه مشخصاتی دارد؟ اینها سئوالاتی است که در وبلاگ ترجمک پاسخ داده خواهد شد.

آناتومی جلد کتاب: اجزای تشکیل دهنده جلد کتاب

طراحی جلد کتاب آخرین مرحله از آماده سازی کتاب برای انتشار است. طراحی جلد کتاب یک فرآیند خلاقه و آخرین مرحله از چاپ کتاب است، زیرا تقریبا تمامی اجزای کالبد یا آناتومی جلد کتاب تحت تاثیر نسخه نهایی و ادیت شده کتاب قرار می گیرد: قطع کتاب، رنگ کاغذ، تعداد صفحات کتاب و غیره همگی روی ابعاد و طرح جلد کتاب تاثیر دارند.

هیچ دلیلی منطقی برای طراحی جلد کتاب قبل از نهایی شدن درفت محتوای کتاب وجود ندارد، زیرا احتمالا بعد از نهایی شدن محتوای کتاب، جلد کتاب مجددا باید ویرایش و آماده سازی شود. بنابراین در فرآیند آماده سازی کتاب برای چاپ، طراحی جلد کتاب آخرین مرحله است.

تمام اجزای تشکیل دهنده جلد کتاب با هم ترکیب می شوند تا جلد کتاب یک پیام یا حکایت را انتقال دهد: این کتاب ارزش خواندن دارد.

صرفنظر از اینکه خود-انتشاری می کنید، مولف یا مترجم مستقلی هستید، ناشری فعال و معتبر هستید، همگی به اطلاعاتی در مورد مخاطبان کتاب خود نیاز دارید تا بتوانید تصمیمات بازاری دقیق و داده محوری در مورد جلد کتاب بگیرید.

قبل از شروع طراحی جلد کتاب بهتر است بین ۲۰ تا ۵۰ کتاب از همان ژانر کتاب را بررسی کنید و جلد آنها را تفکیک و تجزیه و تحلیل نمایید. بایستی به طرح روی جلد، پشت جلد، شیرازه یا عطف کتاب، قالب جلد، عکس، فونت و سایر اجزای جلد کتاب دقت کنید.

مزایا و معایب هر یک از جلدها را یادداشت کنید. کدامیک شما را تحریک کرد که نگاهی به داخل کتاب بیاندازید؟ قالب و الگوی مشترکی که همه آنها به اشتراک گذاشته اند، چیست؟ وقتی نوشتن و ویرایش کتاب تمام شد، تحقیق لازم در مورد جلد و وضعیت و روند بازار انجام دادید، حالا آماده شروع طراحی جلد کتاب هستید.

طراحی و چیدمان جلد کتاب: آناتومی جلد کتاب

طرح جلد کتاب از دو عنصر متن و تصویر تشکیل شده است. برای دستیابی به طراحی و قالب مناسب بایستی به یک پیام منحصر و منفرد فکر کنیم که می خواهیم جلد کتاب انتقال دهد. می خواهید جلد کتاب چه احساس یا ایده ای را منتقل کند؟ پس از انتخاب ایده یا پیام جلد کتاب، بایستی مطمئن شویم که همه اجزای جلد از جمله رنگ و عکس و متن از این ایده یا احساس پشتیبانی کند.

پس از انتخاب پیام جلد، بایستی به بهترین راه انتقال آن فکر کرد. اگر می خواهیم تون جلد رومانتیک باشدبایستی ازتصاویری با معنای دوگانه استفاده کنیم. اگر می خواهیم راز آلود باشد، بایستی هوشمندی بر جلد غالب باشد و تصویری مبهم و سایه دار برای حمایت از آن استفاده شود.

جلد روی کتاب

جلد روی کتاب (Front cover) اولین بخش فیزیکی یک کتاب است. جلد روی کتاب دارای یک هدف کلی است: فروش کتاب از طریق جذب مخاطبان بالقوه کتاب.

اجزای ضروری و باید جلد روی کتاب شامل عنوان و نام نویسنده و مترجم کتاب است. استفاده از زیرعنوان اختیاری است و ممکن است از عکس، تصویر یا گرافیک برای پس زمینه استفاده شود.

تصویرگری

از بین تمامی اجزای تشکیل دهنده جلد کتاب، تصویرگری (Imagery) مهمترین بخش است. انتخاب عکس، گرافیک یا نقاشی مناسب (یا انتقال پیام از طریق رنگ ساده) به جلب مخاطبان هدف کمک می کند. طرح روی جلد کتاب بایستی اشاره ای به محتوای کتاب باشد و با دیدن جلد کتاب بتوان محتوای آن را حدس زد.

از عناصر دیداری برای ایجاد حس پیش بینی، خلق یا توقعات در مخاطب استفاده شود. بخاطر داشته باشید که اجزای جلد روی کتاب اولین چیزی است که مخاطب می بیند و بخاطر می سپارد. بایستی جلد کتاب کاملا حرفه ای و هدفمند باشد تا به هدف انتقال پیام و جذب مخاطب دست یابد.

طرح روی جلد می تواند مشخصات زیر را داشته باشد:

• طرح جلد بصورت یک اثر هنری دستی (نقاشی) باشد که یادآور موضوع کتاب باشد.
• طرح جلد بصورت ترکیبی از رنگ های ساده و سایه یک طرح همراه با متن زیبا باشد و اولین نگاه بیاد ماندنی در مخاطب ایجاد کند.
• طرح روی جلد می تواند ترکیبی سیاه و سفید از عکس و فونت سیاه و سایه ها باشد و اسرار آمیز و مبهم باشد و مخاطب را کنجکاو کند.

متن روی جلد

متن جلد و فونت های مورد استفاده (Typography) بایستی چیزی فراتر از کلمات را نشان دهد و براساس محتوا و هدف از طراحی انتخاب شوند. در استفاده از فونت و ظاهر متن خیلی نباید خلاقه برخورد کرد و فونت ساده و برجسته بهتر است. با استفاده از فونت می توان احساس محتوا مثل خنده، ناراحتی یا کنجکاوی و غیره را انتقال داد.

عنوان کتاب

همانند یک مخاطب فکر کنید نه مولف. به دنبال شفافیت و وضوح باشید نه باهوشی و زیرکی. عنوان (Title) کتاب اولین و شاید تنها چیزی است که مخاطب در نگاه اول می خواند. بنابراین بایستی موضوع کتاب را به صورت بصری انتقال دهد.

هدف از طراحی جلد کتاب استفاده از عناصر بصری و طراحی در جهت جلب مخاطبان بالقوه و اعلان موضوع و محتوای کتاب به آنها است و احساسی در مخاطب ایجاد کند که انگار می خواهد کتاب را بخواند.

بنابراین از عنوان کتاب برای انتقال پیام اصلی طرح جلد کتاب استفاده می شود که شامل معرفی موضوع کتاب و تحریک حس کنجکاوی مخاطبان است.

زیرعنوان

از زیر عنوان (Subtitle) در صورتی استفاده می شود که برای تصریح یا به اشتراک گذاری موضوع محتوای کتاب لازم باشد. ایده آل زیر عنوان این است که مکمل عنوان اصلی باشد و جزئیات توصیفی بیشتری به عنوان اضافه نماید. در صورت وجود منطق و اگر می خواهید نشر دیجیتال داشته باشید، هر گونه کلمات کلیدی قابل جستجوی مرتبط با عنوان که در عنوان نیست را در زیر عنوان بگنجانید.

جلد پشت کتاب

اگر مخاطب و خریدار کتاب بعد از برداشتن کتاب جلد پشت کتاب (Back cover) را نگاه کند، جلد روی کتاب به هدف خود رسیده است. یعنی مخاطب به اندازه کافی به کتاب علاقمند شده است که نگاه دومی به آن می اندازد و پشت جلد را نگاه می کند.

حالا نوبت جلد پشت کتاب است که توجه مخاطب را جلد کرده و کتاب را بخرد. مهمترین بخش جلد پشتی کتاب توصیف کتاب است که در آن جزئیات کافی در مورد محتوا به مخاطب ارائه کرده و وی را وادار به خرید کتاب می کند.

جلد پشتی کتاب بایستی حاوی شرح کتاب، بیوگرافی نویسنده یا مترجم و گاهی شهادت نامه و مشخصات رسمی کتاب باشد. مخاطب معمولا به شناخت مولف یا مترجم علاقمند است و این مسئله بخصوص در مورد کتاب های داستانی مهم است.

در جلد پشتی کتاب بایستی جایی برای درج شماره استاندارد بین المللی کتاب یا شابک (ISBN) و بارکد در نظر گرفته شود. از آنجایی که از سال ۲۰۰۷ شماره شابک ۱۳ رقمی شده است، فضای بیشتری باید برای آن در نظر گرفت. همچنین می توان لوگوی شرکت و آدرس دفتر مرکزی را در جلد پشتی کتاب درج کرد.

معرفی کتاب یا پانل کپی

در این بخش از جلد پشتی کتاب محتوای کتاب در یک پاراگراف و بطور مختصر و مفید معرفی می شود. بایستی این بخش همانند تیزر یک فیلم کوتاه و موجز باشد. بایستی به مخاطب نشان دهد که کتاب در مورد چه موضوعی است و با خواندن آن به چه چیزی دست می یابد.

شهادت نامه و نظر

این بخش بیشتر در طراحی جلد کتاب های تخصصی و دانشگاهی استفاده می شود. نظر یکی از صاحبنظران و متخصصان حوزه موضوع و یا یک نویسنده معروف و محبوب گرفته شده و در این بخش درج می شود. این قسمت همانند معرفی یک ستاره یا سلبریتی در آگهی تلویزیونی است.

بیوگرافی نویسنده

در این بخش و نهایتا در سه جمله نویسنده یا مترجم کتاب معرفی می شود و اطلاعاتی در اختیار مخاطب قرار داده می شود تا تناسب نویسنده با محتوای کتاب مشخص گردد. اگر کتاب داستانی نیست بایستی مدارک و هویت نویسنده یا مترجم ذکر شود و کارهای جدید وی نیز تلفیق شود.

شیرازه یا عطف

کتاب تمام شده ای که بیشتر از ۱۳۰ صفحه است به شیرازه یا عطف (Spine) نیاز دارد. علت استفاده از واژه Spine برای شیرازه کتاب تشبیه به ستون فقرات و سیستم عصبی است. صفحات کتاب همگی به شیرازه وصل می شوند. در شیرازه نیز معمولا عنوان کتاب، نام نویسنده یا مترجم و نام شرکت انتشاراتی درج می شود. بایستی متن شیرازه به راحتی قابل خواندن بوده و از پیاده روی جلوی کتابفروشی بتوان متن شیرازه را خواند.

آناتومی جلد کتاب: انواع جلد کتاب

جلد تمامی کتاب هایی که بصورت فیزیکی چاپ می شوند، صرفنظر از چاپ افست یا دیجیتال یا سنتی، به دو دسته کلی تقسیم می شوند:

• جلد سخت یا مقوایی (casebound (hardcover))
• جلد نرم یا کاغذی (paperbound (softcover))

کتاب های هارد کاور گاهی همراه با جلد کاغذی تولید می شوند که غالبا به آن جلد ژاکتی یا ملحفه ای اطلاق می شود. کتاب های جلد کاغذی معمولا با کاغذ سنگین وزن تر پرینت می شوند. همه انواع جلد کتاب اهداف مشترکی را دنبال می کنند:

• معرفی کتاب
• عمل به عنوان رسانه تبلیغاتی
• ایجاد حس یا خلق مطلوب در مخاطبان بالقوه
• اشتراک تاییدیه ها و نظرات حیاتی و نکات بازاریابی با خریداران بالقوه

قالب جلد کتاب

امروزه روند طراحی جلد کتاب و روند کلی انتشارات به سمت چاپ بر حسب تقاضا (print-on-demand) پیش رفته است. بنابراین ناشرین سعی می کنند یک قالب (Template) مخصوص برند خود برای جلد کتاب ها تهیه کرده و تنها به تغییرات جزئی این قالب برای هر یک از کتاب های خود بپردازند.

تمپلیت جلد کتاب براساس تعداد صفحات کتاب، رنگ کاغذ، قطع کتاب تهیه می شود. در قالب جایی برای بارکد کتاب، حاشیه دور لبه ها (محل برش) و فضای ایمن ایجاد می شود. این قالب ها در برنامه های طراحی گرافیکی از قبیل ادوبی ایندیزاین یا فتوشاپ ایجاد و استفاده می شوند.

خلاصه کلام

آناتومی جلد کتاب: جلد عالی کتاب نوعی سرمایه گذاری است و اطمینان می دهد که تاثیر صحیحی بر روی مخاطبان می گذارد، حتی اگر شما یک طراح حرفه ای و یک هنرمند نباشید. یک طرح جلد حرفه ای و زیبا به فروش کتاب کمک شایانی می کند و ابزار تبلیغاتی بسیار ارزشمندی است.

ناشران سنتی هرگز این اجزا و بخش ها را نادیده نمی گرفتند، پس بهتر است شما هم همین کار را بکنید و اجزای تشکیل دهنده جلد کتاب (آناتومی جلد کتاب) شامل جلد رو، شیرازه، پشت کتاب با دقت طراحی و تهیه شود.

اگر به طراحی جلد حرفه ای برای کتاب خود نیاز دارید، کافی است فرم ثبت سفارش طراحی جلد کتاب را تکمیل و فایل ملزومات خود را پیوست کنید. یکی از طراحان جلد ترجمک به فاصله کوتاهی با شما تماس گرفته و اقدامات لازم برای ثبت سفارش شما را به عمل خواهد آورد.